രുരുജിദ്വിധാന സങ്കല്പം
ബ്രഹ്മാവിന്റെ വാഹനമായ അരയന്നവും സുബ്രഹ്മണ്യന്റെ വാഹനമായ മയിലും തമ്മിൽ കൈലാസത്തിൽ വച്ച് കലഹഫലമായി തൽക്ഷണം രുരു എന്ന ദൈത്യൻ ഉണ്ടാകുകയും, ദൈത്യൻ തന്റെ തനി സ്വഭാവമെടുക്കുകയും, ഭയന്നു ഓടിയ ദേവീദേവന്മാർ നീലിമലയുടെ താഴ്വാരത്ത് തപസ്സു ചെയ്തു കൊണ്ടിരുന്ന രൗദ്രി എന്ന ദേവതയെ കാണുകയും ചെയ്തു.
മറ്റു ദേവതകളുടെ സങ്കടത്താൽ
ദേവതയ്ക്ക് അവരിൽ സഹതാപം ജനിക്കുകയും, അതേ സമയം രൗദ്രഭാവത്താൽ തന്റെ ഇരുണ്ട മുഖത്തു നിന്നും തൽക്ഷണം ഒരു ശക്തി ഉണ്ടാകുകയും ചെയ്തു. ആ ശക്തി രുരുവിനെ നശിപ്പിക്കുന്നു. രൂരുവിനെ നിഗ്രഹിച്ച ശേഷം രുരുവിന്റെ ചണ്ഡവും, മുണ്ഡവും വേർപെടുത്തിയതിനാൽ ആ ശക്തിയ്ക്ക് ചാമുണ്ഡ എന്നു പറയുന്നു. രുരു എന്ന അസുരനെ നിഗ്രഹിച്ച ദേവീ സങ്കല്പമാണ് രുരുജിത്ത്.
രുരുജിത്ത് വിധാനക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ശിവൻ, രുരുജിത്ത്, മാതൃക്കൾ, ക്ഷേത്രപാലൻ ഇവരെയാണ് ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ (കാവുകൾ) പ്രതിഷ്ഠിക്കുന്നത്. കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായി ക്ഷേത്രാധിപനായ ഭൈരവ ശിവന്റെ ശിവാലയവും, ശിവന്റെ വടക്കുകിഴക്ക് ക്ഷേത്രപാലനെയും, കിഴക്കോട്ടോ, വടക്കോട്ടോ, പടിഞ്ഞാറോട്ടോ ദർശനമായി മാതൃസ്ഥാനത്ത് രുരുജിത്ത് എന്ന ഉഗ്രഭദ്രകാളീ സങ്കല്പം ഒറ്റയ്ക്കൊ, സപ്തമാതൃക്കൾക്കൊപ്പമൊ പ്രതിഷ്ഠിക്കുകയും, വടക്കോട്ട് ദർശനമായി സപ്തമാതൃക്കളെയും, വീരഭദ്രനും, ഗണപതിയും ഉൾപ്പെട്ട ദീർഘചതുരാകൃതിയാർന്ന മാതൃശാലയുമാണ് രുരുജിത്ത് വിധാനത്തിന്റെ പ്രതിഷ്ഠാവിധാനം.
കാശ്മീർ ശൈവസങ്കല്പത്തിന്റെ ക്രമസമ്പ്രദായത്തിന്റെ ഭാഗം തന്നെയാണിത്.
രുരുജിത്ത് വിധാനത്തിന് അടിസ്ഥാനമായ ക്രമ സമ്പ്രദായം ഇന്ന് കേരളത്തിൽ മാത്രമേ നിലവിൽ ഉള്ളൂ. ശ്രീവിദ്യാസമ്പ്രദായത്തിലെ രുരുജിത്തിങ്കൽ നടത്തുന്ന ഒരു പൂജാക്രമമാണ് "മഹാർത്ഥാ".
മേൽ വിവരിച്ചതിൽ ചാമുണ്ഡ എന്ന പേർ പല ദേവീ സങ്കല്പത്തിനും ഒന്നായി പറയുമെങ്കിലും ധ്യാനം, ഋഷി, ഗായത്രി, നിർ മ്മാല്യധാരി, മന്ത്ര ബീജാക്ഷരങ്ങൾ, യന്ത്രം, വാഹനം എന്നിവയിലെല്ലാം വ്യത്യാസംകാണപ്പെടുന്നുണ്ട്.
രുരുജിത്ത് വിധാനത്തിന്റെ രഹസ്യാത്മകത.
ഭദ്രകാളീ സങ്കല്പം പ്രധാനമായും അഞ്ച് വിധമാണ് കാണപ്പെടുന്നത്.
രുരുജിത്ത് എന്ന ഭദ്രകാളി
ദക്ഷജിത്ത് എന്ന ഭദ്രകാളി
ദാരികജിത്ത് എന്ന ഭദ്രകാളി
മഹിഷജിത്ത് എന്ന ഭദ്രകാളി
ഇതിൽ രൗദ്രിയാൽ പ്രകടിതമായ "ശക്തി " രുരു എന്ന അസുരനെ നിഗ്രഹിക്കുകയും ചണ്ഡമുണ്ഡങ്ങൾ വേർതിരിക്കുകയും ചെയ്തു. ഏഴാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ശിവാനന്ദനാഥനാൽ കാശ്മീരിൽ തുടങ്ങിയ ക്രമസമ്പ്രദായ ഉപാസന ചിദംബരം വഴി കേരളത്തിലെത്തുകയും ക്രമസമ്പ്രദായത്തിലെ 13 കാളിമാരേയും, കൂട്ടത്തിൽ ഒരു ഉഗ്രദേവതയായ., ഒപ്പം ത്രിപുരസുന്ദരിയേയും, അഷ്ടമാതൃക്കളേയും യോഗിനിമാരായി ഉപാസിക്കുന്ന സമ്പ്രദായം 13 കാവുകളിലായി വിന്യസിക്കുകയും പിൻകാലത്ത് രുരുജിത്ത് വിധാനം എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുകയും ചെയ്തു.
ഈ 13 കാവുകളിലും ശൈവയോഗിയായ കൊടിക്കുന്നത്ത് ശിവാങ്കൾ വരച്ച തങ്ക ശ്രീചക്രത്തിൽ ആണ് "കാളിയെ "പൂജിക്കുന്നത് [മഹാർത്ഥ സങ്കേതം] എന്നത് രഹസ്യാത്മകമാണ്.